Ημέρα μνήμης για τους νεκρούς των τροχαίων

Πριν λίγες ημέρες η είδηση ότι μια τετραμελής οικογένεια ξεκληρίστηκε στην άσφαλτο στο Δομοκό προκάλεσε θλίψη στο πανελλήνιο. Μια ακόμη οικογένεια που έσβησε στο δρόμο. Ζωές που χάθηκαν αναίτια.

Μέρα μνήμης η σημερινή για τους ανθρώπους που χάνουν την ζωή τους σε τροχαία δυστυχήματα.

Η Ελλάδα έχει θρηνήσει πολλές ζωές στον βωμό της ασφάλτου. Κηλίδες αίματος πάνω στις παραμορφωμένες λαμαρίνες μια εικόνα σίγουρα σοκαριστική αλλά και πολύ γνώριμη από την άλλη.

Με το πιο σκληρό νόμισμα οι οδηγοί πληρώνουν το τίμημα της μη Παιδείας τους κατά την οδήγηση αλλά ταυτόχρονα και τους ξεχαρβαλωμένους δρόμους, τα κρυμμένα από τα κλαδιά STOP και άλλα ακόμη πολλά.

Το πρώτο εξάμηνο του 2021 η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ βλέπει την Αττική να καταγράφει το 27,1% των θανατηφόρων τροχαίων που σημειώθηκαν σε όλη την επικράτεια.

Στην λίστα αυτή δεύτερη θέση έχει η Πελοπόννησος με το 22,9% και τρίτη θέση πηγαίνει στην Κεντρική Μακεδονία με 14,6% επί του συνόλου.

Αναλυτικά, στο μέσο του καλοκαιριού, τα τροχαία ανήλθαν σε 1.223 τον αριθμό. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, στα ατυχήματα αυτά καταγράφηκαν 72 νεκροί 84 βαριά τραυματίες και 1.371 ελαφρά τραυματίες.

Πίσω όμως από τους αριθμούς με το σύμβολο της ποσόστωσης κρύβονται ανθρώπινες ζωές. Άνθρωποι που πάτησαν το γκάζι και δεν «μάζεψαν» το αυτοκίνητο, άνθρωποι που πέρασαν τον ερυθρό σηματοδότη και το Stop σαν να μην υπήρχαν αυτά και παρέσυραν και άλλους στην τρελή πορεία τους. Άνθρωποι που απλά ήθελαν να απαντήσουν στο messenger ή να κάνουν like στο Instagram την στιγμή που είχαν το τιμόνι στα χέρια τους.

Το φαινόμενο αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό. Στην Ελλάδα, το ποσοστό θανάτων σε οδικά ατυχήματα σε κατοικημένες περιοχές παραμένει υψηλός (52% έναντι 38% στην ΕΕ). Από αυτό, ένα ποσοστό αφορά πεζούς (21%) και μοτοσικλετιστές (27% έναντι 15% στην ΕΕ).

Ο Αναστάσιος Μαρκουίζος, ευρύτερα γνωστός ως Ιαβέρης είναι από τους λίγους στην Ελλάδα που εφαρμόζουν και ταυτόχρονα μιλούν για την επιτακτική εφαρμογή της σωστής οδικής συμπεριφοράς. Ο ίδιος μιλάει για τα τροχαία. Για τους νέους (κυρίως) που πεθαίνουν στην άσφαλτο, αλλά και για την συμπεριφορά των οδηγών που συμμορφώνονται μόνο όταν είναι υψηλό το πρόστιμο της παραβίασης.

«Κανείς δεν φοβάται στο δρόμο. Όλοι οδηγούν χωρίς σεβασμό και πολιτισμό. Ξέρετε τα περισσότερα δυστυχήματα γίνονται εντός του αστικού ιστού και μάλιστα με μικρές ταχύτητες», λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει αναφερόμενος στην χρήση των τηλεφώνων κατά την διάρκεια της οδήγησης.

«Όταν οδηγείς πρέπει να είσαι συγκεντρωμένος στο δρόμο. Όταν μιλάς και κρατάς το τηλέφωνο χάνεις την επαφή σου με το περιβάλλον. Ακόμη και να μιλάς με ακουστικά ή με υπέρυθρες είσαι πιο πολύ focus στο συνομιλητή σου και στην πληροφορία που σου περνάει πάρα στον δρόμο. Αν μάλιστα σε φορτίσει συναισθηματικά, εκείνη την στιγμή οδηγείς τελείως παθητικά, καθώς η προσοχή σου όλη είναι στραμμένη στο τηλεφώνημα. Το μυαλό σου βλέπει αυτά που σκέφτεσαι και όχι αυτά που βλέπεις».

Στην συνέχεια ο κ. Ιαβέρης αναφέρει πως η οδική παιδεία ξεκινά από το σπίτι και πως ο Κ.Ο.Κ πρέπει να τηρείται με ευλάβεια, αλλά όποιος τον τηρεί δεν είναι και ο πιο αγαπητός από τους υπόλοιπους οδηγούς. Συγκεκριμένα λέει, «Ο Έλληνας οδηγεί χωρίς ζώνη, χωρίς άγχος, χωρίς προσοχή. Πως να μην κάνει ο πιτσιρικάς που έχεις στο αυτοκίνητο τα ίδια; Κανείς δεν σκέφτεται το πρωί που φεύγει πως πρέπει να γυρίσει στο σπίτι. Για παράδειγμα πόσοι σταματάνε σε πορτοκαλί φανάρι. Όλοι το περνάνε και σίγουρα κανά-δυο πιο γρήγοροι θα περάσουν και με κόκκινο. Και όποιος σταματάει γίνεται δέκτης αποδοκιμασιών από τους οδηγούς που ακολουθούν. Και ρωτάω κάνοντας επίκληση στην απλή λογική. Τι είναι πιο φυσιολογικό να σταματήσεις το αυτοκίνητο και να σε χτυπήσουν οι πίσω σου, ή να περάσεις με πορτοκαλί ή ακόμη με κόκκινο και να χτυπήσεις κάποιον πεζό που διανύει τον δρόμο; Απλή λογική τίποτα άλλο. Πολλοί θα πουν και για το οδικό δίκτυο. Σύμφωνοι δεν είναι πάντα και παντού το καλύτερο. Αλλά αφού το ξέρεις και περνάς κάθε μέρα από το ίδιο σημείο πήγαινε πιο αργά, δεν είναι ανάγκη να τρέξεις. Ξέρετε σε μια διασταύρωση στη Βουλιαγμένης έχουν βάλει κάμερα. Μόνο σε ένα σημείο. Ξέρετε παραβάσεις καταγράφει καθημερινά; Δεν πέφτει ποτέ κάτω από 1000!».

Στην συνέχεια μιλάει για τη αλλαγή του νομικού πλαισίου τονίζοντας ότι πρέπει να γίνει πιο αυστηρό. «Ξέρετε πως θα βελτιωθούν όλα; Αν μπουν υψηλότερα πρόστιμα και πιο αυστηρές νομικές κυρώσεις. Δυστυχώς διαπίστωσα πως ο Έλληνας αγαπάει περισσότερο τα λεφτά του από την ζωή του. Θα συμμορφωθεί με το όριο ταχύτητας όταν πληρώσει το πρόστιμο. Ή το άλλο; Προτιμά να οδηγεί έχοντας καταναλώσει αλκοόλ από το να πάρει ένα ταξί και να πάει στο σπίτι του. Δηλαδή κοστολογεί την ζωή του όσο θα γράψει το ρολόι ενός ταξί 10, 20 ή 30€ ;».

Τέλος αποκαλύπτει και μια νέα τάση που παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις. Σύμφωνα με τον κ. Ιαβέρη έχουν αυξηθεί τα φαινόμενα εγκατάλειψης από συμβάντα. Αυτό προκαλεί τον προβληματισμό και ταυτόχρονα και το θυμό του και όχι άδικα. «Γιατί εγκαταλείπουν τον τόπο του τροχαίου οι εμπλεκόμενοι, δεν το έχουν βάρος στην συνείδηση τους αν συμβεί κάτι; Μπορεί να προλάβουν να σώσουν μια ζωή που οι ίδιοι έθεσαν σε κίνδυνο; Βάζουν πιο πάνω το πρόστιμο αν οδηγούν ανασφάλιστοι, ή υπό την επήρεια αλκοόλ από το να σωθεί μια ανθρώπινη ζωή;».

Ο Γιώργος Καραγιάννης είναι auto editor στο topspeed.gr . Ασχολείται εδώ και δύο δεκαετίες με το ρεπορτάζ του αυτοκινήτου στην Ελλάδα. Οι γνώσεις του βαθιές. Ο ίδιος μιλώντας δίνει μια εμβάθυνση στο θέμα και σχηματοποιεί όλους τους λόγους που η Ελλάδα συνεχίζει να είναι η πρωταθλήτρια στα τροχαία δυστυχήματα.

Συγκεκριμένα λέει, «Πολλές φορές έχω προσπαθήσει να δώσω απάντηση στο ερώτημα που μας κάνετε. Τι μπορεί να φταίει που σκοτωνόμαστε στους δρόμους; Ναι, τα τελευταία χρόνια έχει κάπως βελτιωθεί η κατάσταση και έχει εκλείψει το δημοσιογραφικό κλισέ για τον “Μολώχ της ασφάλτου”, δεν έχουν εκλείψει όμως τα τροχαία δυστυχήματα και ατυχήματα. Γιατί, ξέρετε, δεν είναι μόνο οι νεκροί, είναι και οι βαριά -και συχνά μόνιμα- τραυματίες αυτού του “πολέμου” στους δρόμους. Ας το δούμε αντίθετα λοιπόν: Γιατί μειώθηκαν οι τραυματισμοί και θάνατοι από τα τροχαία; Η προφανέστατη απάντηση είναι, λόγω του εκσυγχρονισμένου οδικού δικτύου -σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια- και λόγω της ανανέωσης του στόλου με νέα, πιο ασφαλή αυτοκίνητα.

Αλλά και αυτά, δεν είναι αρκετά. Ξέρετε, εγώ το βλέπω λίγο πιο αντισυμβατικά και οι απόψεις μου είναι μάλλον αιρετικές. Αναγνωρίζω το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων οδηγών είναι απαίδευτοι, ανεπίδεκτοι μαθήσεως, επικίνδυνοι και ίσως επηρεασμένοι ψυχολογικά από τα όσα περάσαμε -και περνάμε- όλοι με την πανδημία που ήρθε μετά την κρίση. Ναι, αυτοί χρειάζονται εκπαίδευση και επιτήρηση. Όμως (για εμένα) το θέμα δεν είναι αυτό.

Για εμένα αυτό που χρειάζεται είναι η διαρκής ανανέωση και συντήρηση του οδικού δικτύου σε όλη τη χώρα, αλλά και να δοθούν κίνητρα για ανανέωση του στόλου των ΙΧ. Να σταματήσει το αυτοκίνητο να αντιμετωπίζεται ως ένδειξη πλούτου και πηγή φορολόγησης και να μπορέσουν οι Έλληνες να κυκλοφορούν με ασφαλή, μη ρυπογόνα, νέας τεχνολογίας αυτοκίνητα. Γιατί προφανώς αυτός που δεν αλλάζει το ηλικίας 20 ετών αυτοκίνητό του, δεν μπορεί να το αλλάξει. Και θα πρότεινα και εξορθολογισμό του Κ.Ο.Κ. Εδώ είναι το αιρετικό: Τι θα γινόταν άραγε εάν απελευθερώνονταν τα όρια ταχύτητας σε κομμάτια των σύγχρονων, ασφαλέστατων Εθνικών Οδών και αστυνομεύονταν αυστηρότατα και με βαρύτατα πρόστιμα η οποιαδήποτε παράβαση σε περιοχές “βαριάς” κυκλοφορίας και σε σημεία όπως έξω από σχολεία κλπ;».

Ο Δημήτρης Τσούργιανης έχει αφιερώσει την ζωή του στον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Ο ίδιος μάλιστα είναι πρωταθλητής αναβάσεων και πολύ καλός μηχανικός. Τα μάτια του έχουν δει πολλά. Συνιστά στους οδηγούς να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί όταν κρατούν το τιμόνι.

Συγκεκριμένα λέει,

«Κάθε χρόνο θρηνούμε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες θύματα στην άσφαλτο. Δεν είναι μόνο η ταχύτητα που σκοτώνει και δεν μπορείς να ελέγξεις το αυτοκίνητο αν αυτό σου φύγει.

Είναι η Παιδεία που επιδεικνύουμε όταν κρατάμε το τιμόνι. Είναι μηδαμινή. Ακόμη και στις μικρές ταχύτητες στον αστικό ιστό έχουν καταγραφεί εγκληματικές ενέργειες.

Το κινητό και η τάση να απαντήσουμε στο messenger ή στο Instagram εκείνη την στιγμή μειώνει την αντίληψη και την προσοχή μας στο δρόμο. Βάλτε τα κινητά στο ντουλουπάκι όταν οδηγείς. Είναι εγκληματική η έλλειψη προσοχής.

Σε ότι αφορά αυτούς που δεν υπακούν στον ΚΟΚ και περνούν τα κόκκινα και τα στοπ είναι εγκληματίες. Θα πρέπει η άδεια οδήγησης να τους αφαιρείται για πάντα.

Είναι σκληρό αυτό που λέω, αλλά αυτό που συμβαίνει είναι ακόμη πιο σκληρό να χάνονται ζωές έτσι… Και τέλος αλκοόλ και τιμόνι δεν συνοδεύονται. Η ζωή σου δεν αξίζει 10 € ή 15€ ή 20€; Τόσα θα σου πάρει το ταξί για να σε πάει με ασφάλεια σπίτι σου.

Να προσέχετε όταν κρατάτε τιμόνι. Να είστε υπεύθυνοι και συγκεντρωμένοι στο δρόμο».