Η ζωή με ένα άτομο που έχει εθισμό μπορεί να είναι μια ζωντανή κόλαση. Απρόβλεπτη και επικίνδυνη, αλλά μερικές φορές συναρπαστική και ρομαντική.
Ποτέ δεν γνωρίζεις τι θα συμβεί. Ο εξαρτημένος γίνεται πιο ανεύθυνος, χάνοντας συχνά πυκνά τον έλεγχο. Και τότε εκείνος που ζει μαζί του, εκείνος που τον νοιάζεται και τον αγαπάει παίρνει τον ρόλο του υπεύθυνου.Κι ενίοτε τον ρόλο του γονέα, αν δεν μιλάμε για τον πατέρα, τη μητέρα ή τον κηδεμόνα.
Προσπαθείς να τον σώσεις από καταστροφές και ατυχήματα. Σε ακραίες καταστάσεις, μπορεί κανείς να υπομείνει οικονομικές δυσκολίες, εγκληματικότητα, ενδοοικογενειακή βία ή απιστία λόγω της συμπεριφοράς του εξαρτημένου.
Κυρίαρχα η ανησυχία, ο θυμός και ο φόβος
Δεν είναι λίγες οι φορές που καλείται να κρύψει προβλήματα από φίλους, από συναδέλφους ακόμα και από μέλη της οικογένειας λόγω του αισθήματος ντροπής που βιώνει. Ανησυχία, θυμός, φόβος και μοναξιά είναι τα συναισθήματα που κυριεύουν αυτόν που περιθάλπει.
Παρότι το συγκεκριμένο συναίσθημα δεν δικαιολογείται, το «βάρος» της ευθύνης για τις ενέργειες του πάσχοντα κλονίζει την αυτοεκτίμηση μας. Η καθημερινότητα επιδεινώνεται διαρκώς από τα ψέματα του εξαρτημένου και από τη λεκτική κατάχρηση.
Η αίσθηση της ανασφάλειας και η έλλειψη της εμπιστοσύνης διαβρώνει το άτομο που αγαπά και πονά. Ένα ερώτημα ξεπηδά συνεχώς στο μυαλό του, εφόσον έχει προσπαθήσει πολλάκις να βοηθήσει αλλά δίχως να καρποφορούν οι ενέργειές του. «Να μείνω ή να φύγω».
Ο εθισμός θεωρείται ασθένεια
Αν και το συγκεκριμένο κείμενο αναφέρεται στον αλκοολισμό ως παράδειγμα, τα συναισθήματα που βιώνουν οι εταίροι είναι τα ίδια, ανεξάρτητα από τον τύπο της εξάρτησης. Το αλκοόλ είναι ένα φάρμακο και ο αλκοολισμός είναι μια ασθένεια. Όπως και άλλοι εθισμοί, είναι ένας καταναγκασμός που επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Οι τοξικομανείς κάνουν χρήση και πίνουν για να διευκολύνουν τον συναισθηματικό πόνο και το κενό τους. Συχνά προσπαθούν να το ελέγξουν και μπορεί να σταματήσουν για λίγο. Αλλά οι περισσότεροι βρίσκουν αδύνατο να σταματήσουν να πίνουν.
Όταν οι αλκοολικοί προσπαθούν να περιορίσουν την κατανάλωσή τους, καταλήγουν τελικά να πίνουν περισσότερο από ό,τι σκοπεύουν. Ωστόσο, οδεύουν σε ένα φαύλο κύκλο όπου αρνούνται αυτή την πραγματικότητα ή προσπαθούν να εκλογικεύσουν ό,τι βιώνουν. Μα η άρνηση είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα του εθισμού.
Είναι «οικογενειακή νόσος»
Ο εθισμός είναι «μια οικογενειακή ασθένεια». Λέγεται ότι τουλάχιστον πέντε άλλοι άνθρωποι βιώνουν τις επιπτώσεις του αλκοολισμού ενός αλκοολικού. Οι άνθρωποι κοντά σε έναν εξαρτημένο προσπαθούν να ελέγξουν την κατάσταση. Ακόμα και τον ίδιο τον εξαρτημένο.
Τα παιδιά υποφέρουν σοβαρά εξαιτίας της ευπάθειας και της έλλειψης ωριμότητας, ειδικά αν η μητέρα τους ή και οι δύο γονείς είναι εθισμένοι. Είναι επώδυνο να παρακολουθούμε αβοήθητα κάποιον που αγαπάμε, να καταστρέφεται αργά. Εκεί «πεθαίνουν» οι ελπίδες και τα όνειρα.
Το αίσθημα της απογοήτευσης από την επανειλημμένη πίστη στις υποσχέσεις του εξαρτημένου και από την προσπάθεια να ελέγξουμε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, είναι κυρίαρχο.
Ποια είναι τα σημάδια
Αν γίνεται κατάχρηση κάποιου προϊόντος (πχ. τσιγάρο και αλκοόλ),
Αν υπάρχει μια επίμονη επιθυμία για κατανάλωση
Αν αποτυγχάνει ο παθών να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις στην εργασία, το σχολείο ή το σπίτι
Αν σταματά ή μειώνει σημαντικές δραστηριότητες της καθημερινότητάς του
Αν προκύψουν συμπτώματα στέρησης από αχρηστία, όπως τρόμο, αϋπνία, ναυτία, άγχος, διέγερση.
Υπάρχει ελπίδα και αποκατάσταση;
Μπορεί να σωθεί κανείς χωρίς να επαναλάβει τον εθισμό του στα μετέπειτα χρόνια; Υπάρχει ελπίδα για τον εξαρτημένο και για τα μέλη της οικογένειάς του; Υπάρχει βοήθεια και κατάλληλη μέριμνα; Η απάντηση είναι ναι, αλλά με μια προϋπόθεση. Τη θέληση.
Η πίστη στον εαυτό ότι μπορεί να καταφέρει κανείς και η αναγνώριση ότι πρόκειται για πρόβλημα παίζουν καταλυτικό ρόλο στο αν μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει τον όποιο εθισμό έχει. Η ζωή η ίδια βάζει εμπόδια και πειρασμούς που πρέπει κάποιος να έχει τη δύναμη να υπερπηδήσει ώστε να μην υποφέρει πλέον. Στόχος να επιστρέψει στον εαυτό του πριν τη χρήση.